Uwaga ! KLESZCZE!
Ciepłe miesiące to czas aktywności kleszczy, przenoszących między innymi bakterie wywołujące boreliozę. Ewidentnym objawem zakażenia jest tzw. rumień wędrujący pojawiający się miejscu ukąszenia lub w innej części ciała. Nie zawsze jednak sygnały wysyłane przez organizm są tak oczywiste. W obu wypadkach sprzymierzeńcem lekarza i pacjenta są odpowiednie badania diagnostyczne.
Kleszcze najczęściej możemy spotkać w lasach i na łąkach oraz ostatnio coraz częściej na miejskich terenach zielonych. Kleszcz zazwyczaj przebywa na roślinach i krzewach na wysokości do 1 metra i wspina się na swojego żywiciela. Dlatego bardzo istotne jest, aby wybierając się w miejsca, gdzie możemy go spotkać, zakładać pełne buty i długie spodnie, a po powrocie dokładnie obejrzeć całe ciało.
Kleszcze przenoszą boreliozę w każdej fazie swojego rozwoju, czyli jako larwy, nimfy i pod dorosłą postacią. Kiedy już dojdzie do zakażenia, choroba może manifestować się oczywistym rumieniem, albo dawać inne objawy, które trudno na pierwszy rzut oka powiązać z boreliozą.
Wygląd rumienia wędrującego ilustruje zdjęcie. Jest to czerwona plama w miejscu wkłucia pajęczaka, wokół której rozpościera się krąg normalnej skóry zwieńczony czerwoną obwódką.
Pojawia się on około trzech tygodni po ukąszeniu. Rumień jest podstawą do wdrożenia leczenia antybiotykiem, o czym decyduje lekarz podstawowej opieki zdrowotnej, dermatolog lub lekarz chorób zakaźnych.
Bywa jednak tak, że rumień nie pojawia się w miejscu ukąszenia, ale w innym rejonie ciała - lub nawet wcale. Wtedy organizm może sygnalizować chorobę na inne sposoby:
- objawami grypopodobnymi,
- ogólnym zmęczeniem,
- zaburzeniami mowy lub widzenia,
- szumami w uszach,
- wrażeniem przenikającego zimna.
Badania laboratoryjne mogą okazać się pomocne w obu przypadkach:
- Jeżeli mamy do czynienia z ewidentnym rumieniem badanie służy temu, aby stwierdzić czy leczenie zostało dobrze wdrożone.
- W kwestii nieswoistych objawów daje pewność, że faktycznie świadczą one o boreliozie.
Cała diagnostyka, zgodnie z rekomendacjami Polskiego Towarzystwa Epidemiologicznego i Lekarzy Chorób Zakaźnych (PTEiLCZ), opiera się na tak zwanym dwuetapowym protokole diagnostycznym. Oznacza to, że wykonuje się dwa testy:
- pierwszy przesiewowy, niezwykle czuły, wykrywający już bardzo niski poziom przeciwciał wytwarzanych przez organizm,
- drugi test wysoce specyficzny - tak zwany test potwierdzenia, który potwierdza, że są to na pewno przeciwciała kierowane przeciwko boreliozie.
Przeciwciała w zależności od układu immunologicznego człowieka pojawiają się w organizmie człowieka po około 4-6 tygodniach od zarażenia, zatem pierwsze badanie laboratoryjne należy wykonać nie wcześniej niż po ok. 4 tygodniach od ukąszenia przez kleszcza.
- Badanie wykonuje się z surowicy krwi.
- Wystarczy pobranie jednej fiolki krwi.
- Pacjent nie musi być na czczo, ale dobrze jest, aby nie był po obfitym posiłku bezpośrednio przed badaniem.
Badania wykonywane są w obu oddziałach Beskidzkiego Centrum Medycznego:
• Punkt pobrań 1 ul. Dąbrowskiego 3/1 ( 07.00 - 10.30)
• Punkt pobrań 2 ul. Młodzieżowa 21 ( 07.00 - 11.00 )
Wykonanie badania laboratoryjnego to tylko połowa diagnostyki boreliozy.
Konsultacja lekarska jest bezwzględnie konieczna. Lekarz, na podstawie przeprowadzonego wywiadu, objawów zgłaszanych przez pacjenta oraz badań laboratoryjnych jest w stanie ocenić, czy mamy do czynienia z boreliozą i wdrożyć leczenie.