ANA (przeciwciała przeciwjądrowe)

ANA
(przeciwciała przeciwjądrowe)


ANA (Anti-Nuclear Antibodies) są grupą autoprzeciwciał (przeciwciała „atakujące” swoje własne narządy i tkanki), które skierowane są przeciwko różnym strukturom jądra komórkowego.

Międzynarodowe rekomendacje dotyczące oznaczania ANA (International recommendations for the assessment of autoantibodies to cellular antigens referred to as anti-nuclear antibodies; Ann Rheum Dis 2014 73:17-23;) opublikowane w 2014 roku, podają, że test immunofluorescencji pośredniej (IIFA) z użyciem linii komórkowej Hep-2 jest metodą referencyjną do skryningu ANA.
Oceniając ANA metodą IIF uzyskuje się informację odnośnie typu świecenia i miana przeciwciał, które mają znaczenie w prognozowaniu, diagnostyce i monitorowaniu aktynowości chorób autoimmunologicznych.

U kogo oznaczać ANA?

Pacjenci z dodatnimi przeciwciałami ANA mogą zgłaszać objawy pochodzące z różnych układów oraz o różnym nasileniu.

Wskazania do oznaczanie ANA:

  • stany zapalne (gorączka, złe samopoczucie, osłabienie, utrata wagi, długotrwałe zmęczenie),
  • objawy ze strony układu krążenia (zmniejszona wydolność fizyczna, zapalenie serca, zakrzepy),
  • objawy ze strony układu rozrodczego (poronienie, niepłodność),
  • objawy ze strony układu pokarmowego (zapalenie wątroby, zaburzenia trawienia, trudności z przełykaniem, bóle brzucha),
  • objawy ze strony układu nerwowego (bóle głowy, depresja, drętwienie kończyn),
  • objawy ze strony układu moczowego (obrzęk kończyn, niewydolność nerek),
  • objawy skórne (rumień, wysypka, owrzodzenia, afty),
  • objawy ze strony układu ruchu (zapalenie mięśni i stawów, przewlekłe bóle stawów, osłabienie siły mięśniowej).


Wynik badania
Na wyniku znajduje się informacja o metodzie jaką wykonano badanie (P/c ANA IgG HEp-2 met. IIFT).
W przypadku pozytywnych wyników podaje się typ świecenia i miano.
 

 

ANA (przeciwciała przeciwjądrowe)

  • Typ fluorescencji Miano
  • ZIARNISTY 1:1000

ANA (przeciwciała przeciwjądrowe)

  • Typ fluorescencji Miano
  • ZIARNISTY 1:10 000
  • HOMOGENNY 1:320
  • CYTOPLAZMATYCZNY 1:10 000
  • AKTYNA 1:320

 

Przy interpretacji wyników ANA należy zawsze brać pod uwagę objawy kliniczne i miano przeciwciał:

  • niskie miano przeciwciał (1:100) i brak objawów klinicznych nie wymagają dodatkowych badań i  powtarzania testu,
  • przy średnim mianie przeciwciał (1:320) i braku charakterystycznych objawów zaleca się powtórzenie badania po 6 miesiącach,
  • wysokie miano (1:1000 ; >1:1000) i charakterystyczne objawy wymagają dalszej diagnostyki.

 

Typy fluorescencji ANA

Typ fluorescencji Powiązane antygeny Powiązane choroby
Homogenny

dsDNA

histony

chromatyna/nukleosomy

HMG

Toczeń rumieniowaty układowy (SLE)

Toczeń rumieniowaty układowy jatrogenny/ zapalenie naczyń

Młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów (JIA)

Ziarnisty

U1-SnRP

U2-6RNP (Sm)

macierz jądrowa

SSA/Ro

SSB/La

Topo-1

wiele antygenów

DFS70/LEDGF-P75

Mieszana choroba tkanki łącznej (MCTD)

Toczeń rumieniowaty układowy (SLE)

Zespół Raynauda

Twardzina układowa (SSc)

Zespół Sjögrena (SS)

Niezróżnicowana choroba tkanki łącznej (UCTD)

Miopatie zapalne (IM)

Osoby zdrowe, inne stany zapalne

Centromerowy

Kinetochor: CENP-A, B, C, F

Twardzina układowa (postać ograniczona)

Zespół Raynauda

Jąderkowy

PM/Scl, polimeraza RNA, URNP, U3-RNP, To/Th, B23, fosfoproteina/numatryna

Twardzina układowa (SSc)

Zespół Raynauda

Miopatie zapalne (IM)

Zespół nakładania

Cytoplazmatyczny

Rib P

Jo-1

inne syntetazy RNA

SRP

PDH (mitochondria)

Toczeń rumieniowaty układowy (SLE)

Miopatie zapalne (IM)

Zapalenie skórno-mięśniowe (DM)

Pierwotna żółciowa marskość wątroby (PBC)

Śródmiąższowe choroby płuc

 

Źródło: International recommendations for the assessment of autoantibodies to cellular antigens referred to as anti-nuclear antibodies; Ann Rheum Dis 2014 73:17-23;)

Opracował:

Justyna Pastuszak
Diagnosta Laboratoryjny Beskidzkiego Centrum Medycznego Sp. z o.o.(PWZDL 13528)


)